దైవ లీలలు

ఆత్మలోని జ్యోతి యమరుగా లింగంబు

తెలిసి చూడకున్న తేటపడదు

అదియు గురువు లేక అబ్బునా తెలియంగా

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమా !

తాత్పర్యం  : హృదయంలో తేజో రూపుడుగా వున్న పరమేశ్వరుని దర్శించడానికి సద్గురువు దగ్గర అభ్యాసం లేకుండగా సాధ్యపడదు.

ఇంకా.........ఇలా చెప్పారు.........

ఉడుగక క్రతువుల తపముల

నడవుల తీర్ధముల తిరిగినంతనే ధరలో

నోడయని కనుగొనజాలదు

కడు ధీరత గురుడు తెలుపగలడిది వేమా   !

తాత్పర్యం : ఎ మాత్రం విడిచి పెట్టకుండా యజ్ణ యాగాదులు , తపస్సు చేసి, అడవులలో తిరిగి తీర్ధయాత్రలకు వెళ్ళినప్పటికీ స్వామిని కనుగొన లేరు. ఆ పరమాత్మను చేరుకొనే విధానాన్ని గురువు మాత్రమే చెప్పగలడు.

గురుని శిక్ష లేక గురుతెట్లు కలుగునో

అజునికైన వాని యబ్బకైన

తాళపు చెవి లేక తలుపెట్ట్లూడునో?

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమా !

తాత్పర్యం : తాళం చెవులు లేకుండా తలుపు ఏవిధంగా  రాదో, అదే విధంగా గురువు ఉపదేశం లేకుండా, ఆత్మా జ్ఞానాన్ని బ్రహ్మ గాని ఆతని అబ్బ (తండ్రి ) గాని తెలుసుకోలేరు.

గురువు లేక విద్య గురుతుగా దొరకదు

నృపతి లేక భూమి నియతి గాడు

గురువు విద్యలేక గురుతర ద్విజుడౌనే ?

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమా !

తాత్పర్యం : రాజు లేనిదే రాజ్య పరిపాలన సాగనట్లే గురువు లేకుండా విద్య లభించదు . కనుక సరయిన గురువు, సరయిన విద్య లేక బ్రహ్మజ్ఞాని ఎలా అవుతాడు  ?

ఛాయనోసగు జెట్లు  సాధువు బోధలు

అడిగి దారిని జేరబడయవచ్చు

అత్తునిట్టు దాత నడిపోవు నిది రాదు

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమా !

తాత్పర్యం: చెట్టు తన దగ్గరకు వచ్చిన వానికే నీడ ఇస్తుంది. దూరంగా వెళ్ళిపోయినా వారికి ఆ చెట్టు నీడను ఇవ్వలేదు. అదేవిధంగా గురువు తనకు సన్నిహితంగా వున్న శిష్యునికి విద్యనూ బోదించగలడు గాని, దూరంగా వెళ్ళిపోయినా వారికి బోధలు చెయ్యలేరు. జ్ఞానాన్ని సంపాదించ దలచిన వారు గురువుకి దగ్గరగా వుండాలి అని భావం . 

వాక్కు నందు  గురువే వాక్ర్రుతాను గురువు

చీకటి నటు గురుడు చిక్కి యుండు

 అఖిలమునకు గురువే యాధామై యుండు

విశ్వదాభిరామ వినుర వేమా! 

తాత్పర్యం:  మనం మాట్లాడే మాటలలో గురువు యొక్క శక్తి వుంటుంది .. అదేవిధంగా మనం మాట్లాడే శక్తి లోను గురువు యొక్క ప్రభావం ఉంటుంది. మనలోని అజ్ఞాన అంధకారాన్ని పోగొట్టడానికి కూడా గురువే ఆధారం. లోకంలో ఎ పని చెయ్యాలన్నా గురువే ఆధారమై ఉంటాడు. అందు వలన  గురువు లేనిదే ఎ శక్తీ లేదు ...